Pregnancy denial syndrome -Hội chứng chối bỏ thai kỳ

Mỗi năm, có khoảng 300 phụ nữ không nhận ra rằng họ đã mang thai cho đến khi chuyển dạ. Liên quan đến vụ việc nữ sinh vứt bỏ bé sơ sinh trong thùng rác ngày 5/11 vừa qua, cùng nhiều vụ việc vứt bỏ bỏ thai nhi tương tự khác đã từng xảy ra khiến nhiều người không khỏi xót thương cho những em bé sơ sinh. Nguyên nhân khiến những người mẹ này hành động như vậy thường là do bản thân mắc phải HỘI CHỨNG CHỐI BỎ THAI KỲ.

Hội chứng chối bỏ thai kỳ là gì?

Pregnancy Denial – Chối bỏ thai kỳ là một thuật ngữ chỉ một tình trạng tâm thần phức tạp dẫn đến việc người phụ nữ thiếu nhận thức về việc mình đang mang thai.

Và vì lý do nào đó, cơ thể không có bất kỳ dấu hiệu mang thai thông thường nào: không có bụng, hầu như không tăng cân, không có dấu hiệu thai kỳ. Sự chuyển động của thai nhi không cảm thấy hoặc nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa. Vô kinh thường thoáng qua hoặc không có. 

Các loại chối bỏ thai kỳ

Phụ nữ mắc hội chứng chối bỏ thai kỳ có thể ở các tình trạng khác nhau: chối bỏ hoàn toàn, nghi ngờ mang thai mà không có ý thức và hoàn toàn biết mình mang thai nhưng che giấu tình trạng này.

Phụ nữ bị tâm thần mắc hội chứng chối bỏ thai kỳ thường là những người bị rối loạn tâm thần lâu dài, như tâm thần phân liệt, liên tục trong suốt thai kỳ. Họ có thể dao động giữa chấp nhận và từ chối mạnh mẽ việc mang thai của họ. Khi họ từ chối, họ sẽ không chấp nhận rằng các triệu chứng của họ liên quan đến việc mang thai.

Theo Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ, trong trường hợp người phụ nữ không bị tâm thần, có ba hình thức từ chối mang thai:

• Từ chối lan tỏa – điều này liên quan đến việc người phụ nữ không cho phép sự tồn tại của thai kỳ đi vào ý thức của mình (36%)
• Từ chối ảnh hưởng – người phụ nữ biết rằng mình đang mang thai, nhưng không muốn cho phép nó ảnh hưởng đến cảm xúc của mình hoặc hoạt động chăm sóc bản thân và thai nhi trong suốt thai kỳ (52%)
• Từ chối hoàn toàn – Thường gặp ở những người phụ nữ đã từng sảy thai một lần. Sự từ chối đi kèm với nhận thức về việc mang thai trong tam cá nguyệt thứ ba (11%). 

Nó phổ biến như thế nào?

Theo Tạp chí Y học Anh (BMJ), Hội chứng chối bỏ thai kỳ là không phải là một việc hiếm gặp.

 Theo một nghiên cứu có trụ sở tại Berlin trong khoảng thời gian một năm, BMJ kết luận rằng: Vào khoảng tuần thứ 20 của thai kỳ, hội chứng này được tìm thấy ở 1/475 phụ nữ, nhưng tỷ lệ này giảm xuống còn 1/2500 ở khoảng khoảng thời gian trước khi sinh.

Dựa trên nghiên cứu đó, BMJ đã tính toán rằng: Trong khoảng 1600 ca sinh nở, người mẹ sẽ không nhận thức được việc mang thai của mình sau 20 tuần tuổi thai. Mỗi năm, có khoảng 300 phụ nữ không nhận ra rằng họ đã mang thai cho đến khi chuyển dạ.

Nguyên nhân và yếu tố rủi ro

Chối bỏ thai kỳ được cho là kết quả của việc không thích nghi với các điều kiện của thai kỳ. Bao gồm thích ứng với sự thay đổi và nhu cầu của thể chất, thay đổi hình dáng cơ thể, chuẩn bị cho việc sinh nở và chăm sóc em bé, và phát triển liên kết với thai nhi. Tất cả những điều này có thể dẫn đến nỗi sợ hãi và nghi ngờ quá mức về khả năng tự chăm sóc bản thân và em bé. Trong hầu hết các trường hợp nghiêm trọng, những điều trên khiến bệnh nhân phủ nhận rằng mình đang mang thai.

Người có guy cơ chối bỏ thai kỳ cao hơn:

• Trẻ tuổi
• Mang thai lần đầu
• Mức độ hỗ trợ xã hội thấp
• Tiền sử lạm dụng chất hoặc rối loạn tâm thần
• Bị bạo hành hoặc cưỡng hiếp
• Trí thông minh kém (Learning difficulty): Nhiều nghiên cứu gần đây cho kết quả mâu thuẫn với yếu tố này ở những người phụ nữ mắc hội chứng chối bỏ thai kỳ. Chẳng hạn, nhiều phụ nữ có trí thông minh ở mức trung bình, đã từng có con trước đây và có mức hỗ trợ đầy đủ vẫn có thể mắc hội chứng chối bỏ thai kỳ. Trong những trường hợp này, rủi ro sẽ xuất hiện từ:
  • Căng thẳng tâm lý hoặc cảm xúc, ví dụ như mang thai không mong muốn
  • Các yếu tố gây căng thẳng bên ngoài, như áp lực công việc, áp lực gia đình… trong khoảng thời gian thai kỳ

Những biến chứng tiềm ẩn

Hội chứng chối bỏ thai kỳ có thể gây ra các biến chứng cho cả mẹ và em bé, bao gồm:

• Tổn thương tâm lý
• Không có chăm sóc tiền sản
• Lạm dụng thai nhi
• Sinh con khi ở một mình và không có sự giúp đỡ, dẫn đến việc sinh con trong nhà vệ sinh hoặc những nơi không đảm bảo 
• Bỏ rơi trẻ sơ sinh
• Giết trẻ sơ sinh – Việc này có thể là thụ động, trong trường hợp chối bỏ thai kỳ ở người phụ nữ không bị tâm thần. Trong những trường hợp như vậy, nguyên nhân thường do người mẹ trở nên mất phương hướng sau khi sinh. Trong trường hợp người phụ nữ bị tâm thần, người mẹ có nhiều khả năng giết chết em bé một cách chủ động.

Chẩn đoán

Trong một nghiên cứu, gần 4 trong số 10 phụ nữ mắc hội chứng chối bỏ thai kỳ đã tới gặp bác sĩ với các triệu chứng như buồn nôn hoặc đau bụng. Nhưng không được chẩn đoán là có thai. Do đó, những dấu hiệu của việc mang thai như vậy nên được phổ biến với tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Bất kỳ người phụ nữ nào không được chăm sóc trước khi sinh hoặc chỉ được chăm sóc từ tuần thứ 20 của thai kỳ và sau đó đột ngột sinh con, có thể bị mắc chứng chối bỏ thai kỳ. Phụ nữ không nhận thức được rằng họ có thai ngay cả ở tuần thứ 20 hoặc muộn hơn cũng phù hợp với chẩn đoán.

Sự theo dõi và điều trị

Khi phát hiện một người phụ nữ mắc hội chứng từ chối thai kỳ, hãy theo dõi và yêu cầu sự chăm sóc về tâm lý. Việc sử dụng thuốc và tâm lý trị liệu có thể được sử dụng để giúp họ nhận thức được việc mang thai. Hỗ trợ xã hội cho họ và đào tạo các kỹ năng làm cha mẹ cần được đảm bảo.

Nếu người phụ nữ bị rối loạn tâm thần, nên được chẩn đoán và điều trị. Việc theo dõi hằng ngày cũng là việc rất quan trọng để giữ an toàn cho cả mẹ và bé. Ở bất kỳ những thai kỳ tiếp theo nên theo dõi từ giai đoạn đầu.

Như vậy, hội chứng chối bỏ thai kỳ rất nguy hiểm tới sức khỏe tinh thần lẫn tính mạng của bà mẹ và thai nhi. Sự thiếu hiểu biết về hội chứng này gây ra những cách xử lý sai lầm. Do vậy, việc tìm hiểu thông tin đúng đắn và phòng tránh cho các chị em phụ nữ là vô cùng quan trọng.

Tham khảo:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3128877/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17464581
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2249804
4. https://www.dailyedge.ie/what-is-pregnancy-denial-6628-Jul2010/
5. https://www.senenews.com/madame/famille/deni-de-grossesse-quand-le-cerveau-nie-la-realite_4093_1505.html

Nguồn: https://www.news-medical.net/health/Pregnancy-Denial.aspx